Er bloeit wat in Lokeren. De Queesten van afgelopen zomer hebben iets wakker gemaakt. Mensen willen actie nemen om de dromen die geformuleerd werden waar te maken. Een van die acties is het Energiecafé.
Deze post heet “Energiecafé 3”. Door omstandigheden, kon ik immers niet aanwezig zijn bij de eerste twee edities, maar afgelopen woensdag tekende ik present. Hier wilde ik deel van uitmaken.
De initiatiefnemers Benjamin, Leni en Koen, toonden in een korte presentatie wat hun plannen zijn: een nieuwe Lokerse VZW oprichten om samen met burgers, verenigingen, overheden en bedrijven de klimaatproblematiek alvast in Lokeren concreet aan te pakken.
Hoe? Door anderen – waaronder zeker sociaal zwakkeren – te helpen bij het isoleren van hun woning, het plaatsen van zonnepanelen, zonnewering, etc. Door groepsaankopen te initiëren en te faciliteren. Door een aanspreekpunt te zijn, …
De VZW wil de politiek ook wakker schudden en tonen dat er een draagvlak is voor klimaatvriendelijke maatregelen.
De aanwezige deelnemers – zonder en met uiteenlopende politieke kleur – waren alvast enthousiast. Alweer kon niet iedereen erbij zijn. Het lijstje van verontschuldigden was vrij lang. Aan potentiële leden dus geen gebrek. Nu is het een kwestie van fondsen werven en opstarten.
Ik kijk erg uit naar de volgende stappen en fietste die avond dan ook enthousiast naar huis. Yes we can! Yes we will!
Twee jaar geleden schreef ik enkele vlammende commentaren op Facebook. De vakantieopvang van Patjoepelke aan de sporthal was zonder veel uitleg verhuisd naar enkele containerklassen naast Basisschool Spoele.
Ik was zo kwaad omdat ik nu veel verder moest fietsen met mijn twee zoontjes en dat dwars door het centrum. Maar ik vertikte het om met de auto te gaan:
16 juli 2017:
“Geen sprookje
Er was eens een moeder die vond dat ze geluk had om in de stad te wonen. De school van haar kinderen lag vlakbij en ook de vakantie opvang was slechts enkele minuten verwijderd met de fiets.
…
Er was eens een moeder die de route naar de nieuwe opvang verkende met de fiets. Ze moest over vele kasseiwegen vol putten. Ze moest een drukke weg oversteken. En morgen zouden haar kinderen er bij zijn. Ze hield haar hart al vast.”
17 juli 2017:
“Flandriens
Wij doen niet aan Parijs-Roubaix, wij doen Dalia-Spoele. In de regen.
Stationsplein: kasseien, Stationstraat: kasseien, Markt: kasseien. Schoolstraat: M. (10 jaar) glijdt met zijn fietsje uit op de kasseien (gelukkig zonder erg). Hovenierstraat: zeer slechte kasseien (E. (6 jaar) op de volgfiets: “oh nee mama, alweer zo’n dingen”).
…
Na een fijne vakantie. Welcome to reality. It sucks! 😔”
Maar, kijk, het wende uiteindelijk:
18 juli 2017: “Zonnig Kinderen kijken door een andere bril naar de dingen.
… Vanmorgen hobbelden we weer over de kasseien die E. heeft omgedoopt tot “bibberwegen”. “Mammma, waaarrrommm doeoeoet mijn stemmm zo rrraarrr?” hoor ik hem achter mij zeggen. M. zegt “joepie” als hij niet onderuit gaat op dezelfde plek als gisteren. Ik word er blij van. En het helpt dat de zon schijnt.”
Ondertussen rijden we nog steeds dezelfde route naar de vakantie opvang. E. ondertussen op zijn eigen fietsje. Ze weten dat ze voorzichtig moeten zijn en als we ’s ochtends vertrekken is het nog niet al te druk. We hoeven er dan ook alleen maar in de vakanties naartoe. Ik mag er niet aan denken dat ze op Spoele naar school zouden gaan.
Blijkbaar deel ik niet alleen die bezorgdheid. Voor de 4de Queeste interviewde ik Christophe Pyra van buurtcomité N47/E17. Hij vertelt ondermeer dat jonge ouders uit zijn wijk – de Konijnwijk – hun kinderen niet met de fiets naar school durven sturen. Er zijn wel al goede fietspaden in de stad, maar ze zijn niet goed met elkaar verbonden.
Er zijn heel wat missing links. En dat is jammer: want laten meer fietsers nu net bijdragen aan een vermindering van de CO2 uitstoot en dus aan het tegengaan van de klimaatopwarming.
Hieronder het filmpje met het volledige interview:
Klik op de foto om het interview te bekijken op Youtube
Het is begin juni 2014. Op een nacht breekt een zwaar onweer uit boven Lokeren. Hagelstenen zo groot als golfballen donderen uit de hemel. Een jonge moeder zit er middenin. Ze legt haar hele lichaam over haar kinderen in een poging om hen te beschermen.
Ze zal het niet overleven…
Begin juni 2019. Het is een stralend hete dag. In natuurgebied De Buylaers vergapen mensen zich aan de ooievaarsfamilie. Mama en papa ooievaar vliegen af en aan om hun 3 jongen van voedsel te voorzien. VZW Durme heeft voor de “opendeurdag” enkele sterke verrekijkers en telescopen opgesteld zodat iedereen in het nest kan kijken zonder de familie ooievaar te storen.
Op wandel met gids Thomas Van Lancker
Natuurgids Thomas Van Lancker van VZW Durme begeleidt een wandeling door het natuurgebied. Onderweg herinnert hij aan de hagelstorm van 5 jaar geleden. De kleine ooievaar die het overleefde is ondertussen volwassen en werd gespot in een ander reservaat. Zijn papa slaagde er met hulp van de vrijwilligers van de VZW toch in zijn jong groot te brengen zonder mama.
De ooievaars zijn op enkele jaren tijd uitgegroeid tot het symbool van dit natuurgebied. Ze spreken jong en oud aan. Fietsers en wandelaars langs de Durme houden vaak halt op de dijk om hen te bewonderen. Ze laten niemand koud.
Thomas leidt ons langs de Durmedijk naar de percelen waar de gele en paarse bloemetjes – die de Buylaers in de lente zo typeren – bijna overwoekerd zijn door het gras. Op een infobord staat een kleine kaart – een zogenaamde Ferraris kaart – met de oude loop van de Durme op.
Vroeger lag de stad aan een kant van de Durme, de overkant was landbouwgebied. Door de velden liepen grachten die zorgden voor irrigatie. Later werd de Durme recht getrokken. De sporen van de oude Durmedijk zijn nog te zien in het landschap van de Buylaers, net als de grachtjes tussen de verschillende grasvelden.
Wat vroeger een heel groot gebied was met natte graslanden is nu gereduceerd tot 20Ha. VZW Durme heeft het kunnen behoeden voor verkaveling en onlangs hebben ze het laatste stukje dat nog in private handen was, aangekocht.
Met een actie op Facebook riepen ze mensen op om een stukje te sponsoren. Als 1000 Lokerse gezinnen € 40,00 schonken, kon het gebied worden betaald. De campagne werd een groot succes. Op de teaservraag of het gebied verkaveld moest worden of beschermd werd bijna unaniem geantwoord dat beschermen op zijn plaats was.
Het nieuwe stukje Buylaers
Ook de aankoop van het nieuwe stuk wordt vandaag gevierd. Thomas leidt ons naar het perceel en meteen valt het verschil met de rest van de Buylaers op: hier geen paarse en gele bloemetjes, maar een zee van gras. Een goed maaibeheer zal er in enkele jaren voor moeten zorgen dat de grond verarmd en er meer plaats is voor biodiversiteit.
De VZW is ook van plan een knuppelpad aan te leggen om wandelaars en joggers de gelegenheid te geven om een volledige toer te maken door de Buylaers. Het bestaande pad gaat immers niet volledig rond.
In tussentijd heeft VZW Durme bijna alle nodige giften ontvangen
Na afloop interviewen mijn collega van de 4de Queeste, Stephanie en ik Thomas over het belang van dit en andere natuurgebieden langs de Durme. Ze kunnen als buffergebied dienen wanneer de klimaatverandering zorgt voor extreme regenval en als door de zeespiegelstijging het tij verder in Vlaanderen doorstroomt.
Anderzijds heeft De Buylaers momenteel ook zeer te lijden onder de opeenvolgende droge zomers. Dit heeft nu al duidelijke gevolgen voor flora en fauna. Je hoort er meer over in het filmpje:
Klik op de foto om het filmpje op Youtube te bekijken
“Er zijn vorig jaar 96 bioboeren bij gekomen,” zegt boerin Bé als we samen de affiche voor de startavond van het voedselteam ophangen, “Op zich is dat goed nieuws, maar de omzet is er niet groter op geworden.”
Ze kijkt ongerust en zucht: “de koek blijft even groot, maar er zijn meer boeren die er van moeten leven. Als het aantal klanten minder wordt, zullen we op zoek moeten naar andere inkomstenbronnen.”
Ik schrik. Het is een prachtige dag. Er heerst een gezellige drukte op de opendeurdag van Bioboerderij het Uilenbos. Boer Mich is net begonnen een groep mensen rond te leiden. De lucht is blauw en het zonnetje schijnt, al is er wel een frisse wind die ons af en toe doet rillen. Niets doet vermoeden dat er een donkere wolk boven deze boerenfamilie hangt.
Samen met mijn oudste zoon ben ik naar hier gekomen om een reportage te maken voor de 4de Queeste. Ik wil vooral weten of ze hier al last hebben van de klimaatverandering. Vorige zomer was het erg droog en ging een deel van de oogst verloren. Dit voorjaar waaide een van de tunnels weg door een storm.
De aardbeien in de tunnels kleuren al mooi rood
Mijn zoon trekt aan mijn mouw. Hij wil graag aardbeien plukken. Dus gaan we naar de tunnel met aardbeien om een kartonnen bakje te vullen. Ik maak van de gelegenheid gebruik om wat foto’s te nemen. Wat zien die mooie rode vruchten er lekker uit. Even later kunnen we er al van smullen aan de picknick tafel. Het valt me op hoe idyllisch het hier is.
Mich is ondertussen aan het einde van de rondleiding gekomen. Ik hoor hem de woorden van Bé herhalen over het grotere aantal bioboeren voor dezelfde koek. Kleine landbouwers zoals hij, kunnen niet op investeringssteun rekenen. Enkel voor biolandbouw en het stukje zorgboerderij krijgen ze wat subsidies.
“Small is beautiful, big is subsidized,” legt hij uit. Het is een verwijzing naar een tekst van Steven Gorelick. Het gaat dan niet alleen om meer rechtstreekse steun die je krijgt als je groter bent, het gaat ook over de infrastructuur die groot aanmoedigt: de bouw van wegen, snelwegen, industrieparken en dergelijke.
Het gaat ook om belastingontwijkingstechnieken die grote spelers kunnen gebruiken. Of over externe kosten die niet doorgerekend worden bij transport vanuit Zuid-Europa, Azië of nog elders.
Nog steeds worden boeren aangemoedigd om de schaal te vergroten en schulden te maken voor grotere machines, grotere stallen, grotere velden. De concurrentie is moordend en hoe groter het aanbod, hoe lager de prijs die de boer krijgt op de veiling. Een vicieuze cirkel waar Mich niet in wil meestappen. Hij brengt zijn groenten niet naar de veiling, maar biedt ze aan in zijn hoevewinkel, via Voedselteams en via abonnementen.
De loods dient ook als locatie voor evenementen
Met succes. Vijftien jaar na de start hebben ze nu een grote loods waarin koelruimtes, een keuken met grote eetplaats en de winkel ondergebracht zijn. De loods wordt dikwijls verhuurd voor evenementen en in de hoevewinkel kan je verpakkingsvrij winkelen. Naast hun groeten en fruit bieden ze ook andere biologische voedingsmiddelen aan en ecologische wasproducten. Zo komen ze rond en kunnen ze ook een extra werkkracht betalen.
Ik stap naar Mich toe en vraag of ik hem voor de camera mag interviewen. Hij nodigt me uit om te filmen bij de volgende rondleiding en daarna het interview af te nemen.
In tussentijd kan ik met Mathias deelnemen aan de fotozoektocht die stagiair Elias heeft georganiseerd. Een groepje van een tiental kinderen doet enthousiast mee en holt door de velden van de ene naar de andere foto.
De fauna in de buurt komt uitgebreid aan bod. Zowel de dieren die de boer tegenwerken zoals de hazen, de houtduiven en de reeën, als de dieren die de boer helpen. Die zijn wat kleiner: het lieveheersbeestje en de regenworm.
De kinderen amuseren zich tijdens de fotozoektocht
Voor ik het weet, is het al tijd voor de rondleiding van Mich.
Hij neemt ons mee van de loods, naar de fruitbomen en van daar naar de aardappelvelden. Omdat ze niet willen spuiten tegen de aardappelschimmel – ook geen toegelaten biologische middelen zoals koper – moeten ze creatief zijn. Zo wisselden ze over de jaren heen al verschillende keren van aardappelvariëteit om de schimmel voor te zijn.
Blijkbaar blijft een ras maar een aantal jaren resistent omdat de schimmel zich aanpast. Het is een voortdurende strijd van de aardappelkwekers met de aardappelziektes. Gelukkig zijn er mensen die als hobby niet anders doen dan nieuwe soorten kweken en kijken of ze resistent zijn. Vaak is het een kwestie van geluk om een goede soort te vinden.
Mich legt uit dat hij een aantal meters onverbouwd laat om geen besmetting te krijgen van de boeren in zijn buurt, die wel sproeien. Jammer, want er zijn zo veel alternatieven.
Mich en Bé hebben houtkanten geplant, waar lieveheersbeestjes en sluipwespen zich thuis voelen. Zij kunnen de strijd aangaan met bladluizen en ander gespuis dat de groenten aantast. Die kleine helpers komen gratis op de houtkanten af. Hij hoeft ze niet te kopen, zoals sommige andere boeren doen.
Verder experimenteren ze ook met feromoonvallen die een specifiek beestje aantrekken, zoals een klein kevertje dat anders gaatjes maakt in de groenten. Of ze succes zullen hebben, moet nog blijken.
Maar ook de netten die over de velden zijn gelegd, helpen de gewassen beschermen tegen kleine en grotere plagen. Mich vind het bijvoorbeeld fantastisch om de reeën rond zijn boerderij te zien lopen, maar hij vind het minder leuk dat ze over de groentebedden lopen en gaten prikken in de netten met hun hoeven. Anderzijds maken die netten het hen wel minder gemakkelijk om groenten te stelen.
Vroeger werkten Mich en Bé heel veel manueel, maar ondertussen hebben ze enkele lichte tractoren en handige machines om het zaaien, planten en wieden vlotter te laten verlopen. Ecologisch boeren, wil niet zeggen dat je nieuwe technologieën niet kan omarmen.
Al weet Mich wel dat een tractor ook CO2 uitstoot en dus niet zo ecologisch is. Zonder zou het echter niet meer rendabel zijn. Hij vraagt zich af of het zou helpen om biobrandstof uitsluitend voor tractoren te gebruiken? Misschien iets om aan onze experten voor te leggen op onze 4de Queeste namiddag op 11 augustus in het Vagevuur.
Mich laat ons zijn plantmachine zien. Er kunnen drie mensen op zitten die allerlei soorten jonge plantjes in bekertjes droppen en zo sneller planten. Andere hulpmiddelen zijn minder high-tech, maar niettemin uiterst handig, zoals een karretje met een poreuze trommel om te zaaien terwijl je het voortduwt.
Netten houden groot en klein “ongedierte” weg
De mensen die meegaan met de rondleiding luisteren aandachtig en stellen geïnteresseerd vragen. De sfeer is positief. Het lijkt hier zo goed te gaan. Maar juist dat geeft een knagend gevoel. Hoe moet het verder? Hoe krijgen we anderen mee in dit verhaal?
Na een deugddoend drankje, ga ik met Mich aan de picknicktafel zitten en stel ik mijn camera op. Mathias blijkt ondertussen in het nabije grasveld aan het spelen te zijn.
Inderdaad, de klimaatverandering baart Mich zorgen, al veel langer dan vandaag. Al van voor hij met het Uilenbos begon. De naburige traditionele boeren geloven er echter zo niet in. “Ach, het weer is altijd al extreem geweest,” zeggen ze dan.
In 2016 beleefden we de natste eerste jaarhelft ooit, terwijl het voorjaar en de zomer van 2018 dan weer uiterst droog waren. En er was de zware storm in maart dit jaar. Is dat de klimaatverandering die al zijn tol eist? “Ik denk het,” zegt Mich, “Maar ik kan het zelf niet bewijzen.” Hij zucht: “dat is de taak van de wetenschappers…”
“Landbouw zou een oplossing kunnen zijn. Als iedereen op een biologische manier zou boeren, met respect voor de bodem, kunnen onze velden veel meer koolstof opslaan. Daar zouden de subsidies naartoe moeten gaan.”
Maar ook de klanten moeten volgen. Er moeten meer afnemers komen voor de biologische landbouw. En zo komen we weer tot het begin van dit verhaal.
“Wij zijn maar kleine mieren,” zegt de dame achterin de zaal, “we doen wat we kunnen, maar wat als de grote niet mee willen? Wat haalt het dan uit…?”
Nic Balthazar heeft net zijn Klimaatbetoog afgerond en zijn reputatie van “meest deprimerende spreker” waargemaakt. Ik weet wat de vrouw bedoelt. Ook ik twijfel op dit moment of ik mag hopen of moet wanhopen. Straks zal ik er van wakker liggen. Net zoals Nic had voorspeld.
11 JAAR. Op 11 jaar moeten wij onze netto CO2 uitstoot naar 0 brengen terwijl onze uitstoot de laatste jaren alleen maar de hoogte is ingegaan. Laat dat even goed bezinken…
Daarvoor is een radicale omslag nodig bij ALLE mensen, OVERAL ter wereld.
Wij hebben GEEN andere KEUZE meer. Als we dit nu niet doen, dan zal zich een kettingreactie in gang zetten waar niets meer aan te verhelpen is. Nic verzint dit niet. Dat is wat het laatste rapport van het IPCC zegt. Dat zijn de wetenschappelijke FEITEN. Gecheckt en opnieuw gecheckt. Er is amper een speld tussen te krijgen.
“We kennen de oplossingen,” zegt Nic, “we moeten ze nu beginnen uitvoeren.We krijgen er een betere wereld voor in de plaats.”
“Om het waar te maken reken ik op jullie,” wijst hij naar de mensen van GROEN Lokeren die deze lezing hebben georganiseerd.
Inderdaad: GROEN heeft een klimaatplan naar voor geschoven om mee naar de kiezer te trekken. De andere partijen hebben als reactie alleen maar angst gezaaid. Onder het motto “Je mag de mensen niet bang maken voor de klimaatverandering” proberen ze mensen bang te maken voor belastingen en migratie… Begrijpen wie kan.
Als je de cijfers ziet, de weg die moet worden afgelegd en de huidige stilstand,… Dan kan je alleen maar BANG worden. Net als de vrouw achteraan. Net als ik. Net als Greta.
En toch… In een hoekje gaan huilen helpt ook niet. Ik zal mezelf weer oppeppen voor het nieuwe Voedselteam in Lokeren, voor de 4de Queeste en voor alle gelegenheden die zich nog voordoen om op te komen voor een ander klimaatbeleid. Eentje dat werkt.
Mijn droom voor Lokeren 2040 (ik ben er dan 61, mijn zoons zijn dan dertigers)? Een wandeling mogen maken door de groene stad Lokeren met mijn kinderen en kleinkinderen. Een stad waar alles dichtbij is: landbouw, werkgelegenheid, winkels, repair café’s, parken, bossen, natuurgebied… Met een goed uitgebouwd openbaar vervoer en brede fietspaden en voetpaden.
En als je toch een auto nodig hebt, kan je een deel-exemplaar nemen: elektrisch of op waterstof, dat laat ik in het midden.
Mooi toch. Dat mag wat kosten toch?
Want het alternatief…
Ik hoop echt dat mijn droom geen droom blijft, maar werkelijkheid wordt.
Als ik na afloop van het klimaatbetoog naar huis fiets, hoor ik een vrouw tegen haar vriendin zeggen dat ze de lezing inspirerend vond. Haar gesprekspartner twijfelt. Bij haar blijft juist een wrang gevoel hangen.
“Toch wel, natuurlijk wel,” zegt de eerste vrouw: “Inspirerend!”
Lokeren, 24 maart – Geladen met een promobox, een banner en een koelbox hapjes, rijdt ik de Bosparkwijk binnen. In de verte zie ik mensen al druk in de weer met kraampjes opzetten. Straks vind hier de eerste Boerenmarkt plaats met allemaal lokale telers. Voedselteam De Ruiter is ook uitgenodigd om deel te nemen. En daarvoor ben ik hier.
Ik vraag aan enkele druk in de weer zijnde mannen waar ik mijn spullen mag zetten. Ze verwijzen mij door naar Sylvia, die in een partytent wat verderop staat. Sylvia is degene die ons heeft uitgenodigd. Daarvoor had ze contact opgenomen met Stefaan, een van onze kernleden en ook bezieler van de Alderande soepkar die in Lokeren rondrijdt.
“Jullie staan hier in de partytent, samen met de soepkar,” zegt Sylvia. “Ik vond dat wel passend omdat Stefaan de twee verbindt.” “Tof,” zeg ik, en ik spreid alvast het kleurige tafellaken uit dat in mijn promobox zit. Het is een reuze foto met allemaal verse groentjes.
Daarna probeer ik de voedselteam banner recht te zetten. Maar dat lukt niet zo goed. Er is wat wind en die blaast het ding telkens omver. Een behulpzame man brengt een viertal stoeptegels. Die houden alvast de voet van de banner op zijn plaats. We hangen hem bovenaan nog eens vast met een touw aan de partytent.
Rechts onze banner – stevig vast gemaakt
Dan komt Stefaan aangereden met de soepkar. Die bevat 2 grote potten met tomatensoep. Stefaan heeft ook een gasstelletje bij, zodat de soep straks kan worden opgewarmd.
Ik begin de foldertjes die ik bij heb op de tafel uit te stallen. Vandaag kondigen we ook de startavond aan van het nieuwe Voedselteam in het centrum van Lokeren. Die is op maandag 27 mei in het Vagevuur. Maar ook voor het huidige team op De Ruiter willen we reclame maken, dus ook daarvan heb ik een stapel foldertjes.
Elke week kunnen de Voedselteam leden verse groenten en fruit, maar ook vlees, vis, brood, pasta, vleesvervangers, etc bestellen via de Voedselteam webwinkel. Die worden de vrijdag daarop geleverd in het depot op De Ruiter.
De boeren en producenten krijgen een eerlijke prijs voor hun producten en de klanten krijgen gezonde topkwaliteit in ruil. De meeste voedselteam leveranciers werken immers bio of zo goed als bio. In elk geval dragen we ecologie en duurzaamheid hoog in het vaandel. Met succes, want het De Ruiter team draait al heel vlot om iets minder dan een jaar geleden begonnen te zijn.
Ondertussen is mijn collega Voedselteam kernlid Cin aangekomen. Ze helpt mij met proevertjes uitstallen en toastjes smeren. Hopelijk overtuigen de schapenyoghurt en kaas van de Schapenmelkerij, de ricotta van Berloumi en de rode bietenchutney van Zoetebredero mensen om aan te sluiten bij een van de twee teams. Er zijn ook lekkere koekjes van bakkerij Copain in Gent.
De markt is begonnen. Direct staan er heel wat mensen in de rij bij de soepkar voor een warme kom lekkers. Het is dan wel een heel zonnige dag, de frisse wind zorgt ervoor dat het toch koud aanvoelt. Wij profiteren mee van de aandacht voor de soep en geven de wachtende mensen wat uitleg. Enkelen laten alvast hun e-mailadres na om op de hoogte te worden gehouden.
De soep gaat er goed vandoor. Tegen iets na twaalven is alles al uitverkocht. Wie had gedacht dat het zo’n succes zou zijn. De soepkar van Alderande is ondertussen goed bekend in Lokeren. Elke week doet ze haar ronde door de Lokerse straten om de mensen hun bestelling te brengen. De soep wordt gemaakt met lokale groeten door mensen met een beperking. Zij zijn het ook die de soep rond brengen.
Ook waar ik werk, kennen ze Alderande. Elke donderdagmiddag leveren zij de soep en die kent daar ook veel succes.
Een aantal mensen komen nog langs om naar soep te vragen, maar we moeten hen teleurstellen. Ik biedt hen een toastje en een foldertje aan van het Voedselteam. Hopelijk mogen we veel mensen verwelkomen op onze startavond.
Nathalie van de verpakkingsvrije winkel in Lokeren, For Body and Soul, komt even langs. Ze is blij dat ze toch heeft beslist om deel te nemen, want ook haar standje krijgt veel bezoekers. Omdat niet iedereen voorzien is van potjes om haar waren in mee te nemen, heeft ze ook wat katoenen en papieren zakjes mee.
Haar winkeltje kende een moeizame start, ietwat verscholen achterin de Kerkstraat. Maar ondertussen heeft de mond-op-mond reclame zijn werk gedaan en komen heel wat milieubewuste consumenten bij haar langs om hun voorraad verpakkingsvrije voeding in te slaan. De winkel mag dan klein zijn, het aanbod is groot.
Even later komt ook Peter van geitenboerderij ’t Eikenhof langs. Ook voor hem is de markt een succes. Hij levert aan ons voedselteam en had beloofd ons nog wat hapjes te bezorgen, maar helaas is het er door de drukte niet van gekomen. Hij is zelfs bijna uitverkocht. Het verbaast me niets: ik ken zijn kaasjes en bestel ze zelf regelmatig. Om duimen en vingers bij af te likken.
Na de middag komt een ander kernlid, Sofie, Cin aflossen aan ons kraampje. Ik profiteer ervan om eens langs te gaan bij de andere kraampjes en wat beelden te schieten. Het is al 15u ondertussen en sommige standjes zijn zo goed als uitverkocht.
De asperge machine van het Groenselof krijgt nog veel bekijks. De witte asperges gaan erin en komen er geschild en gewassen weer uit. Veel mensen staan aan te schuiven om ze mee te nemen. Gelukkig heeft het Groenselof een grote voorraad.
Ik sla ook een praatje met een verkoper van diepvriesmaaltijden. Sinds kort hebben ze ook een vegan aanbod. Alle vegan “kaaskroketten” zijn al de deur uit. Het mag dan nog een niche zijn, de verkoper merkt een groeiende vraag. De toenemende klimaatbewustheid speelt zeker een rol. We worden onderbroken, want er komen alweer klanten vragen naar kaaskroketten.
Als ik terugkeer, loop ik ook nog even langs de biertent. Hier is het lokale bier De Zilveren Haas te koop. Aan de toeloop te zien is het een lekker gerstenat. Helaas voor hen ben ik geen bierdrinker.
Sofie is nog druk reclame aan het maken voor ons Voedselteam als ik terug kom. Ze legt net uit dat de leveranciers uit heel Oost-Vlaanderen komen en dus niet alleen uit Lokeren. Ook hebben we per product meestal maar een aanbieder. Op deze markt staan dus leveranciers van ons, maar ook mensen die geen leverancier zijn. Hoe dan ook, staan we hier allemaal met hetzelfde doel: de korte keten promoten.
De markt loopt op zijn einde. Maar toch komen er nog voortdurend mensen een praatje slaan. Zo is er een vrouw die vertelt hoe ze met krijt cirkeltjes trekt rond sigarettenpeuken met een pijltje naar de dichtstbijzijnde vuilnisbak. Zo wil ze deze vorm van sluikstorten aanklagen. Ze vind het goed dat ook het Sint-Lodewijkscollega op 15 maart een gelijkaardige actie opzette. Ook de klimaatmars toen, vond ze geweldig.
Door de voedselketen kort te houden, draagt iedereen bij aan een beter klimaat. Wil je graag meer weten over de korte keten in Lokeren, dan raden we ook deze links aan:
Vrijdag 15 maart: wereldwijd spijbelen jongeren vandaag voor het klimaat en ook in Lokeren wordt een mars georganiseerd. Daar moet de 4de Queeste bij zijn, besloot ik begin deze week, dus nam ik een halve dag vakantie.
Om 13u15 in de namiddag vertrek ik te voet naar het station, mijn camera in mijn handtas. Een groepje fietsers rijdt me voorbij. Uit een van de meisjes haar rugzak, steekt een kartonnen bordje. Ik kan niet lezen wat er op staat, maar ik weet nu wel waar ze heen gaan.
Het eerste wat ik zie zijn de 6 (zes!) politieagenten op de trappen van het station. Er wordt blijkbaar wel wat animo verwacht.
Ik zie wat verder ook Wouter van het Vagevuur staan met zijn gezin. Hij is degene die me hier heeft uitgenodigd en hij is lid van onze werkgroep rond de 4de Queeste. Wouter heeft een fietskar mee met daarin ook knijpers om onderweg zwerfvuil op te pikken. Ecologisch denken zit duidelijk in zijn bloed.
Hier en daar staan groepjes scholieren klaar met bordjes en spandoeken. Ze draaien nog wat onwennig rond en babbelen wat. Ook een groepje kinderen in gele hesjes van de GO Basisscholen De Madelief en de Tovertuin zijn aanwezig met enkele van hun juffen en meesters. Voor hen is de actie al begonnen want ze zijn uit volle borst aan het zingen en gaan als groep op de foto.
Kathleen, de vrouw van Wouter en leerkracht op het Sint-Lodewijks College, neemt haar jongste dochtertje op de arm. “Als zij zo oud is als ik – 35 – dan is het 2050. Hoe zal haar toekomst er uit zien?” “Ja,” zegt een man naast haar, “je mag er eigenlijk niet te veel over nadenken want…” Hij stopt in het midden van zijn zin met een betekenisvolle blik in zijn ogen die door de omstaanders beantwoord wordt.
Dit is wat er op het spel staat. Het protest mag dan soms ludiek zijn, de reden is bloedernstig.
Wouter vraagt me of ik Pieter-Jan niet even wil interviewen. Hij is een leerling van het Sint-Lodewijkscollege en is trekker van de mars. We zien hem echter niet meteen staan. Ik maak dan maar wat sfeerbeelden.
“Waarop wachten we eigenlijk?” vraagt iemand. “Een aantal leerlingen wordt nog opgehouden in de school omdat ze briefjes moeten invullen,” zegt Kathleen. “En het College heeft de leerkrachten die nog les hebben deze middag, verboden om mee te gaan. Terwijl ze hier zo veel werk in hebben gestoken…” Ze schudt haar hoofd.
Een collega van Kathleen komt er bij staan. In haar hand heeft ze een bordje: “System change, not climate change!” Vanmorgen heeft het College ook al een aantal klimaatacties gedaan bljjkt: enkele leerlingen zijn gaan helpen met bomen planten op bioboerderij ’t Uilenbos in Moerbeke, anderen bezochten de afvalarme winkel in de Kerkstraat in Lokeren en nog anderen hielden een zwerfvuilactie. De mars moet de kers op de taart worden.
Ook enkele grootouders zijn ondertussen gearriveerd. Ze lachen als een van hen aan komt zetten met een groot bord over zijn schouders: “Lokeren 2050: Venetië, 2100: Atlantis.” Ik vraag of ik een foto mag nemen.
En dan is het zover: de stoet van ongeveer 200 mensen zet zich in beweging voorafgegaan door 2 zwaantjes. Ik loop naar voren om de stoet te filmen. Pieter-Jan en Frederik, een ervaren klimaatactivist, vuren iedereen aan om te zingen en te scanderen. “En nu iedereen door de knieën zakken,” zegt Frederik door de megafoon. “Ginder aan de Durme ligt het ambitieus klimaatbeleid dat we willen! En we lopen er naartoe op één…, twee…, DRIE! Iedereen veert recht en loopt me voorbij.
We trekken verder over de Markt. Een leerkracht van een andere Lokerse school komt naast me lopen. Hij vertrouwt me toe dat hij hier eigenlijk niet mag zijn van zijn directie, maar dat hij toch meeloopt. Hij heeft ook heel wat voorbereiding gestoken in deze mars. “Als je wil, knip ik je wel uit de filmpjes hoor,” zeg ik. “Dat is niet nodig,” zegt hij.
Hij heeft gehoord over de Lokerse Queesten en wil graag iets doen met zijn leerlingen omdat ze in de klas al met die thema’s bezig zijn. We spreken af om hem op de hoogte te houden via Facebook.
De stoet trekt verder en ik probeer nog wat beelden te schieten. Ondertussen lopen we door de Kerkstraat. Winkelende mensen kijken verbaasd op en gaan aan de kant. De jongeren trekken verder de Luikstraat in, meestal zingend en scanderend. Af en toe vallen ze wat stil tot Pieter-Jan en Frederik weer een lied aanzetten. Een vrouw in roze badjas opent haar raam op de eerste verdieping om naar de stoet te kijken. Ze lijkt ons te filmen met haar smartphone.
Als ik weer wat naar voor loop, zie ik plots een bekende Vlaming tussen de deelnemers. Dat is goed om weten, want we hadden hem al in gedachten om te vragen deel te nemen aan de Lokerse Queesten. De leerkracht van daarnet gaat met hem praten. Bart zegt dat hij gehoord had over de mars en besloten had om mee te stappen uit sympathie.
In de Durmelaan gaan alle deelnemers nog eens door de knieën. Deze keer blijven ze langer lopen. Een papa duwt een buggy met zijn dochtertje in. Ze zwaait enthousiast met haar armen en benen.
Het einde is bijna in zicht: we komen de markt terug op. Er staat een klein podium klaar.Voor het gemeentehuis begint iedereen te zingen: “’t Is stil aan de overkant!” Daarop komt zowaar de Burgemeester even naar buiten, vergezeld door zijn Schepen van Financiën. De menigte juicht enthousiast en ik ga dichterbij om te filmen.
Hij feliciteert de jongeren voor hun engagement en belooft dat Lokeren werk zal maken van een aantal maatregelen. Helaas kan hij daar nu nog niet te veel over uitweiden. De jongeren juichen, maar kijken wat schamper. De speech leek wel een echo van wat andere politici al tegen Anuna, Kyra en Greta hadden gezegd. Veel indruk maakt het niet.
Een van de leerlingen van het Sint-Lodewijks college gaat het podium op en kondigt aan dat Professor Johan Albrecht over een 20-tal minuten zal aankomen om een uiteenzetting te geven over het klimaat. In tussentijd roept hij organisator Pieter-Jan op het podium.
Deze bedankt de deelnemers onder luid gejuich. Hij had nooit durven hopen dat er zoveel scholieren naar de mars zouden komen. Ook van het Koninklijk Atheneum blijken er enkele deelnemers te zijn. Dat waren vast de meisjes die ik zag fietsen toen ik vertrok.
Op de speech van de burgemeester reageert hij laconiek: “Ge kent die politiekers hé, veel beloven…” “Maar we willen laten weten aan het stadsbestuur en aan het bestuur van onze scholen dat wij open staan voor een gesprek.”
Dan roept de schoolgenoot van Pieter-Jan op tot een open mic: wie wil kan op het podium delen wat de motivatie was om deel te nemen aan de mars. Een meisje in sneeuwmanpak bijt te spits af onder luid gejuich.
Frederik vertelt hoe hij die middag enkele leerlingen onderweg zag naar de mars. Ze fluisterden: “Hoe was het ook alweer, … plus chaud… euh.” Het verwarmde zijn hart.
De leerkracht met het bordje “System change not Climate change”, komt het podium op, samen met haar collega Kathleen en 2 jonge meisjes: Elise en haar vriendinnetje. Elise vertedert iedereen als ze roept dat zij ook een toekomst wil voor haar kinderen en kleinkinderen.
En dan is Professor Albrecht er. In 20 minuten zet hij uiteen dat het fossiele systeem veranderd moet worden om ervoor te zorgen dat mensen de auto en het vliegtuig minder gebruiken en met plezier de fiets nemen. Individuele acties, zoals die op school worden onderwezen, zijn goed, maar zullen nooit het gewenste effect hebben zonder een systeemverandering.
Die lerares van daarnet had dat goed gezien.
En jullie, beste lezers, wie was erbij en wil zijn of haar verhaal delen? Heb je ook foto’s en filmpjes gemaakt? Of nam je deel aan een andere actie die dag? Laat het ons weten en we zetten het op deze blog. Bedankt alvast!
Meer:
We maakten ook een filmpje van de open mic na de mars.
En toen organiseerde Stefaan een speciaal verjaardagsfeestje. Hij vroeg zijn Facebook en andere vrienden om gedichten te komen voorlezen bij de hazen in Lokeren. En dan nog wel over het klimaat. Wie wou, kon hem daarna vergezellen voor een looptochtje voor het klimaat.
Die koude zonnige zondag in februari boden een 6-tal mensen zich aan. Maarten – de man die vertelde in onderaanneming te werken voor zijn vrouw, de Lokerse stadsdichter Leni – beet de spits af. De ander deelnemers mochten kiezen uit 3 gedichten. Ze kozen “Moeder Aarde”. Daardoor kwam niemand die dag te weten “waarom Trump zich vergist”, maar dat was niet erg.
De schoondochter van Stefaan had een tekst opgezocht die goed weergaf waarom zij voor een veganistische levensstijl had gekozen. Ze verontschuldigde zich vooraf voor de lengte ervan, maar de boodschap werd begrepen.
De volgende deelneemster had geen gedicht bij, maar een boek met uitleg over de klimaatverandering. Ze las het voor en vroeg toen om uit te leggen wat al die ingewikkelde termen nu eigenlijk betekenden.
Ik probeerde het wat te vertalen, vertrouwend op de kennis die ik had opgedaan door me in te lezen in de klimaatdossiers van de kranten (opvallend hoe veel artikels de klimaatspijbelaars hebben doen schrijven).
Toen droeg Mieke haar gedicht voor over de ogenschijnlijke voordelen van warmer weer en de vreselijke schaduwkant er van.
Stefaan las daarna zelf nog een aantal gedichten voor die hij had gekregen van collega’s en vrienden. Iemand had zelfs al voorzien dat hij zou gaan lopen.
Als laatste droeg ik de Schreeuw voor. En daarna warmden Stefaan, Mieke en Mathias zich op om te gaan lopen.
“Hoe vaak praat u echt met iemand met een ander mening,” vraagt de krant De Standaard zich af. Wel op het werk in Lokeren gebeurt dat wel eens. Onlangs ging het over de klimaatverandering. Het gesprek verliep toen ongeveer zo:
“Ik praat niet graag over de klimaatverandering want dan word ik scheef bekeken,” zegt mijn collega A. tijdens de lunch. “Waarom word je dan scheef bekeken,” vraag ik nieuwsgierig? “Omdat ik vind dat kernenergie de oplossing is,” zegt hij. “Sommige mensen worden kwaad als ik dat durf voorstellen.”
“Ze noemen mij een ‘negationist’. Terwijl ik helemaal niet denk zoals Dedecker hé. Ik denk gewoon dat niemand een windmolen in zijn achtertuin wil.”
“Niemand wil ook nucleair afval in zijn achtertuin,” mompel ik.
“Ik vind dat Jean-Marie Dedecker toch vaak zinnige dingen zegt,” komt collega B. naast mij tussen. “Misschien, maar over het klimaat slaat hij de bal toch volledig mis,” werp ik tegen. “Komaan er is wetenschappelijke consensus over. Je kunt het licht van de zon toch niet ontkennen?”
“OK,” zegt collega C, “maar is het eigenlijk niet al te laat.” “Tja,” antwoord ik, “de gemiddelde temperatuur is al met 1 graad gestegen. Maar als we helemaal niets doen, gaan we gegarandeerd naar 8 graden stijging. Dan is het over en out en sterven we uit. Er moet iets gebeuren. Zo snel mogelijk.”
“Maar als klein land is onze inbreng toch verwaarloosbaar. Het gaat van China en de VS moeten komen,” zegt C. “Tja, als alle kleinere landen zo gaan denken,” antwoord ik, “komen we er zeker niet. Economisch is dat ook in ons nadeel, want dan lopen we een technologische achterstand op.”
“Ja maar, men vraagt ons wel om onze vrijheid op te geven. Straks mogen we niet meer met de auto rijden,” zegt A. “Wil jij je auto opgeven?” “Euh, ik rijd zelden nog met de auto. Meestal neem ik de fiets.”
“En hoe ga jij dan op vakantie,” vraagt C.? “Met de auto. Maar dat is voor die bestemming de enige mogelijkheid. Mocht er een goede treinverbinding zijn… Maar naar sommige plaatsen kan je enkel per auto of per vliegtuig. Dan heb je als persoon geen keuze. Voor die keuzemogelijkheden moet de overheid zorgen en de technologie….”
“Maar wil ik die autovakantie opgeven? Als ik denk aan mijn kinderen: als zij even oud zijn als ik – in 2030 – zullen er al heel veel grote gevolgen merkbaar zijn. Om dat te vermijden, om hen ook een goed leven te gunnen… Daarvoor ben ik bereid om heel wat op te geven.”
“Anderzijds: wie zal er om treuren als we het fileprobleem oplossen. Dat zou toch een prettig gevolg zijn?” Collega A en C knikken.
“Ondertussen mogen die kinderen wel stoppen met staken, vind ik,” zegt collega D, die wat verder aan de tafel zit. “We weten het nu wel al. Ze zouden beter gewoon naar school gaan. Waarom doen ze geen acties op school zelf of in het weekend?”
“Dan hadden ze wellicht nooit zo veel aandacht gekregen als nu. Heb je al eens gezien hoe veel krantenartikels er sinds de eerste staking over het onderwerp geschreven zijn,” vraag ik.
“OK, maar er zijn er toch heel wat die gewoon mee doen om een dagje vrij van school te hebben. Als het in het weekend zou zijn, zouden er zo veel niet mee doen hoor,” zegt D.
“Toch wel,” spreek ik haar tegen, “in het laatste weekend van januari waren we met 70.000.” “Dat waren toch vooral gezinnen met kinderen, hoor-,” repliceert D. “Maar nee, daar liepen juist ook heel veel jongeren mee,” zeg ik. “Ik heb ze zelf gezien. Iedereen was verontwaardigd omdat België in Polen tegen het klimaatakkoord heeft gestemd.”
“En de politici luisteren nog steeds niet. Daarom blijven die jongeren verder doen. En ze hebben gelijk.”
“Ja maar, ze zijn zogezegd voor het milieu, maar ze hebben wel allemaal een smartphone,” zegt A daarop, zwaaiend met zijn eigen smartphone. “Als je ziet wat daar allemaal in zit.”
“Ik heb een keer een documentaire gezien over Nigeria,” gaat hij door. “Daar wordt een heleboel van ons computerafval naartoe verscheept om de mensen daar de minuscule resten edelmetalen zoals goud te laten uithalen. Kinderen lopen op blote voeten door die vuilnisbelten. Hallucinant.”
“Ja,” beaam ik. “En er is meer. Voor die zeldzame aarden in onze telefoons en andere elektronica worden burgeroorlogen uitgevochten in Afrika. Denk maar aan Congo en coltan.”
“Maar het is niet allemaal kommer en kwel in Afrika,” nuanceer ik. “Sommige landen zijn voorloper op milieugebied. Ik geloof dat ze in Kenia plastic zakjes als een van de eerste landen verboden hebben.”
“Ja maar, Kenia is ook het land waar ze boontjes en snijbloemen kweken voor onze markt,” zegt A. “Hoe veel CO2 uitstoot gaat er niet gepaard met het transport daarvan naar hier? Maar wij zijn het zo gewend geraakt hé. Het is moeilijk om daarvan terug te keren.”
“En voor heel veel mensen in Kenia is dat hun inkomen. Zij moeten toch ook hun kinderen groot kunnen brengen,” zegt collega B.
“Op korte termijn is dat inderdaad logisch,” antwoord ik. “Maar door de klimaatverandering loopt dat soort monoculturen enorm gevaar. Als de oogst mislukt, hebben die mensen niets om op terug te vallen. Dat zou anders zijn als ze diverser gewassen teelden voor hun binnenlandse markt.
Maar ik snap dat denken op de lange termijn voor iedereen moeilijk is. Klimaatverandering zal vooral spelen in de toekomst en dat maakt het moeilijker te bevatten.”
“En in België zit je ook met een heel moeilijke besluitvorming door de complexiteit van dit land met al zijn regeringen. Een onafhankelijk Vlaanderen zou makkelijker beslissingen kunnen nemen,” aldus B.
“Is overbevolking niet eerder het probleem. Met hoe veel zijn we nu? Zes à zeven miljard,” vraagt collega C? “Inderdaad. Maar je kunt moeilijk mensen gaan afknallen voor het klimaat, hé,” zeg ik sarcastisch. “Een betere optie is investeren in onderwijs voor vrouwen en meisjes en in toegang tot anticonceptie. Dan gaat geboortebeperking veel breder ingang vinden.”
“Maar die pillen moeten toch ook met een vervuilende vrachtwagen naar de derde wereld,” grapt collega E verder aan tafel (het is een lange tafel).
Ik negeer hem: “Je mag anderzijds ook niet vergeten dat een kind dat in België wordt geboren een veel grotere voetafdruk heeft dat een kind dat in de Derde Wereld wordt geboren.”
“Er is toch al wat verbetering,” zegt collega D. We eten in België toch al veel minder vlees dan vroeger.” “Misschien,” zeg ik, “maar ik las laatst hoe veel dieren er dagelijks in België geslacht worden en ik moest toch even slikken. Bovendien hoor je vaker en vaker over de wantoestanden die met intensieve veeteelt gepaard gaan.”
“Ja maar, dat zijn wel dieren die gekweekt worden om als vlees te dienen, zegt D.” “En dan,” vraag ik, “verdienen die het niet om waardig behandeld te worden tijdens hun korte leven?” “Ja, natuurlijk wel, maar…” “Ik denk dat er in ons land toch streng gecontroleerd wordt hoor,” komt collega B tussen.
“Maar toch komen er zo vaak wantoestanden naar boven,” werp ik tegen. “Bovendien zitten we hier met een enorm mestprobleem omdat we zo veel dieren kweken voor de export. Het oppervlaktewater zit vol nitraat en het kost handenvol geld om dat er uit te filteren.”
“Dan is het toch opvallend dat een heleboel van die spijbelende jongeren naar de McDonalds gaan na afloop? Dat bewijst toch dat ze niet weten waarvoor ze betogen,” argumenteert D.
“Ik vind het erg dat ze zich zo laten manipuleren door rood en groen,” zegt B. “Je zal zien: na de verkiezingen zal het wel gedaan zijn.”
Ik schud mijn hooft: “Ik geloof niet dat die jongeren zich laten manipuleren. Hun bezorgdheid is terecht en de wetenschap staat achter hen.”
“Dat denk ik nu ook wel,” zegt D. “De voortrekkers, Anuna en co, die gaan er echt wel voor. Je ziet dat die geëngageerd zijn. Maar toch zou ik liever hebben dat ze protesteren buiten de schooluren.”
“Dan krijgt het protest geen aandacht, vrees ik,” herhaal ik nog eens.
En dan is het tijd om terug aan het werk te gaan…
Beste Lokeraars, praten jullie op het werk of op school over de klimaatveradering? Plaats een reactie of maak ook een stukje voor deze blog. Het mag ook in de vorm van een filmpje.
Zondag 27 januari en het regent pijpenstelen. Toch verzamelen heel wat mensen in het station van Lokeren om de trein te nemen naar Brussel-Noord, waar de klimaatmars zal starten.
Ik heb afgesproken met enkele mensen van LETS Durme. Ivan heeft alles in gang gestoken met een mailtje: “wie gaat er zondag mee naar de klimaatmars?” Martine, Lieve, Patrick, Daniël, Maarten en ik reageerden.
Ik heb een camera meegebracht en probeer in het station wat mensen te interviewen. Het omgevingslawaai maakt dat echter moeilijk en ik heb geen microfoon bij. Hopelijk valt er iets van te maken.
De trein staat al een tijdje klaar en loopt langzaam vol. In de kortste keren is er geen zitplaats meer vrij. Wij letsers zijn bij de gelukkigen die wel kunnen zitten. Wat een opkomst, ondanks het gure weer. En dan vertrekken we.
Hét gespreksonderwerp op de trein is natuurlijk het klimaat. Ivan heeft als ingenieur heel veel interesse voor technologische oplossingen. Hij bekent zich als groene jongen die toch voorstander is van kernenergie. Hij ziet er echter geen draagvlak voor bij de bevolking. Bovendien zijn er nog de kosten en het afval.
Maarten vraagt zich af of we niet eerder moeten besparen op energie. We zouden ons energieverbruik kritisch moeten bekijken en nadenken over wat we wel en niet nodig hebben.
Ik vertel over een gesprek dat ik een tijd geleden had met een andere ingenieur over windmolens. Een twintigtal jaar geleden was België blijkbaar voorloper, maar omdat subsidies uitbleven, ging al die voorsprong verloren. Het maakt dus heel veel uit waarvoor politici geld willen uitgeven en waarvoor niet.
Ivan vreest dat maar ongeveer 20% van de mensen bereid zijn om uit zichzelf iets te doen voor het klimaat. De rest zal via wetgeving gedwongen moeten worden om te veranderen. Simpel wordt het niet.
We komen aan in Brussel-Noord. Alle perrons staan vol mensen die gekomen zijn om deel te nemen aan de mars. De groep is zeer divers. Heel wat deelnemers hebben borden bij met slogans. Anderen hebben zich voor de gelegenheid verkleed. Als we de trap van het perron af gaan, zwaait een man in ijsberenpak naar ons.
Maarten heeft al eens eerder aan een klimaatmars deelgenomen en maakt ons wegwijs. Voor Ivan is het geleden van de rakettenbetoging in de jaren ’80 dat hij op straat kwam. Voor mij is het de allereerste keer.
Vanaf een balkon van het station zien we mensen zich verzamelen naar het begin van de mars. Maarten heeft de indruk dat er de vorige keer meer deelnemers waren. Misschien heeft de kou en de regen de opkomst toch parten gespeeld? Zouden we met meer zijn dan de 65.000 van de betoging in december?
We zijn vertrokken. We kijken onze ogen uit naar alle uitspraken op spandoeken en bordjes. Iemand heeft een reclame-affiche van een bekende webwinkel aangepast: “red onze aardbol.com, de wereld van ons allemaal.” “Laat ons klimaat niet door de schau vliege,” zegt een ander. Op eentje staat gewoon: “bla-bla-bla.”
Af en toe begint iemand te roepen en verspreidt die kreet zich door de massa. Ik krijg er kippenvel van. Maarten zegt dat de Franstalige jongeren vaak zingen van “plus chaud, plus chaud, plus chaud que le climat!” Dus daar kunnen we mee meedoen als we zin hebben.
Onderweg raakt de groep letsers opgesplitst in het gewoel. We blijven met zijn drieën over: Ivan, Maarten en ik. Af en toe haal ik mijn camera boven om sfeerbeelden te maken. Maar lang kan ik dat niet doen, want hij wordt heel snel nat van de regen.
Ik haal dan maar mijn slogan boven die ik op een groen A4-tje heb geschreven: “I’d love a doughnut economy.” Maarten vraagt of ik het boek heb gelezen. Ik moet bekennen van niet, maar een interview met de bedenker van de doughnut economy heeft mij geïnspireerd.
Ook het papier wordt snel nat en ik ben niet zeker dat veel mensen begrijpen wat ik bedoel. Naast mij beginnen enkele meisjes van een jeugsbeweging het klimaatlied te zingen: “We need to wake up, we need to wise up,…” Dat ken ik nog van “Sing for the Climate” in 2012 en ik begin uit volle borst mee te zingen. Ook Maarten doet mee.
Na een paar uur komen we aan het eind van de betoging: het Luxemburplein aan de Europese Unie. Op het plein is al geen plaats meer, dus besluiten we terug te keren naar het station en de trein naar Lokeren te nemen. We zijn net op tijd. De trein vertrekt over 10 minuten.
Onderweg checkt Ivan het nieuws: we waren met 70.000: een recordopkomst. Historisch. We zijn blij dat we er deel van uitmaakten. Stel je voor: anders waren we maar met 69.997 geweest ;-).
Hopelijk heeft het impact en is dit het begin van doortastende klimaatmaatregelen. Eenvoudig zal het niet zijn, maar als we samen werken, kunnen we veel bereiken.
Ik begin de komende weken alvast in Lokeren om te kijken wat er nu al beweegt.
De 4de Queeste 